Đầu tư lấy quyền thường trú nước ngoài hoặc quốc tịch thứ hai ngày càng phổ biến với người dân toàn cầu. Tuy nhiên, chính phủ các quốc gia đang có xu hướng giới hạn dần những chương trình đầu tư định cư này.
Năm 1984, St.Kitts & Nevis đã giới thiệu chương trình đầu tư để nhận quốc tịch. Theo đó, người nước ngoài có thể được nhập cư vào quốc đảo Caribbean này nếu họ đầu tư một số tiền đáng kể. Sau đó, vào năm 1986, Canada đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới ra mắt chương trình đầu tư để đạt quyền cư trú thường trú. Năm 1990, Mỹ cũng tham gia vào thị trường đầu tư định cư với chương trình EB-5, cho phép nhà đầu tư nhận thẻ xanh bằng cách đầu tư vào một dự án EB-5 tạo việc làm cho người Mỹ. Từ đó, xu hướng này đã được lan rộng sang nhiều quốc gia khác trên khắp châu Á, châu Âu và Úc.
Chính phủ các nước triển khai chương trình đầu tư định cư nhằm thu hút vốn từ nước ngoài để phát triển kinh tế và tạo công ăn việc làm cho người dân. Tuy hình thức có thể khác nhau, nhưng mục tiêu chung là đóng góp một số vốn nhất định cho quốc gia đó.
Ngược lại, nhà đầu tư và gia đình của họ được hưởng các quyền lợi về giáo dục, y tế, phúc lợi… tại một đất nước phát triển. Ví dụ, trong chương trình EB-5 của Mỹ, khi nhận thẻ xanh thường trú, con cái của nhà đầu tư được học miễn phí tại các trường công lập từ cấp tiểu học đến trung học. Đối với đại học, cư dân thường trú chỉ phải đóng một phần học phí so với sinh viên quốc tế và có thể được ưu tiên nhập học vào các trường hàng đầu dành cho người dân trong nước. Ví dụ khác là với Grenada, quyền lợi quốc tịch cho phép tự do đi lại miễn visa đến 146 quốc gia. Ngoài ra, nhà đầu tư và gia đình còn được hưởng chế độ giáo dục và y tế công miễn phí. Chất lượng chăm sóc sức khỏe tại Grenada được xem là tốt nhất trong vùng Caribbean.
Những chương trình đầu tư lấy quốc tịch thứ hai phổ biến nhất
-
Chương trình đầu tư lấy quốc tịch các nước Caribbean:
Các quốc gia vùng Caribbean như Grenada, Dominica và St.Kitts đều có chương trình đầu tư lấy quốc tịch nhanh chóng, với mức đầu tư thấp và nhiều ưu đãi hấp dẫn. Nhà đầu tư sẽ được tự do đi lại miễn visa đến hơn 140 quốc gia, bao gồm các quốc gia thuộc khối Schengen.
Có hai hình thức đầu tư chính là trao tặng cho chính phủ và đầu tư vào cổ phần khu nghỉ dưỡng (duy trì 3-7 năm). Mức đầu tư nằm trong khoảng 100.000 – 400.000 USD. Thời gian xử lý chương trình lấy quốc tịch Caribbean khá ngắn, từ 8-12 tháng. Không có yêu cầu về độ tuổi, bằng cấp, kinh nghiệm hoặc ngoại ngữ. Toàn bộ quá trình đầu tư có thể được tiến hành tại Việt Nam, không cần phải đến các quốc gia Caribbean.
-
Chương trình đầu tư lấy quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ:
Để lấy quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ, nhà đầu tư cần sở hữu bất động sản trị giá tối thiểu 400.000 USD và duy trì trong vòng 3 năm. Thời gian xử lý chương trình khá nhanh, khoảng 12 tháng.
Điều kiện tham gia khá đơn giản: không yêu cầu kiểm tra sức khỏe, lý lịch tư pháp hoặc kê khai tài sản; không có giới hạn độ tuổi và không yêu cầu về bằng cấp, kinh nghiệm hoặc ngôn ngữ. Quyền lợi quốc tịch cho phép tự do đi lại đến hơn 114 quốc gia và dễ dàng xin visa đến các quốc gia thuộc khối EU và Schengen.
Những chương trình đầu tư lấy quyền thường trú nước ngoài vượt trội
Các chương trình đầu tư lấy quyền thường trú đang dẫn đầu bao gồm Mỹ, Canada, Úc và các quốc gia châu Âu. Quyền lợi thường trú nhân cho phép nhà đầu tư và gia đình của họ được hưởng nhiều lợi ích tương tự như người dân bản xứ, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục.
-
Chương trình đầu tư định cư Mỹ:
Chương trình định cư Mỹ EB-5 là một lựa chọn phổ biến để đạt được thẻ xanh Mỹ. Yêu cầu của chương trình là đầu tư 800.000 USD vào một dự án EB-5 tạo ra ít nhất 10 việc làm cho người Mỹ. Nhà đầu tư và gia đình sẽ được cấp thẻ xanh Mỹ, cho phép họ sống, học tập và làm việc bất kỳ nơi nào trên lãnh thổ Mỹ.
Chương trình EB-5 không yêu cầu quản lý kinh doanh, không đánh giá năng lực hay điểm số di trú. Vốn đầu tư có thể được hoàn lại sau khoảng 5 năm. Hiện nay, thời gian xét duyệt và cấp visa EB-5 cho người Việt Nam đã giảm xuống khoảng 3,5 năm.
-
Chương trình đầu tư định cư Canada:
Canada hiện có hai chương trình đầu tư định cư phổ biến:
Chương trình Doanh nhân Tỉnh bang: Dành cho chủ doanh nghiệp hoặc quản lý cấp cao muốn thành lập, mua lại và vận hành doanh nghiệp tại Canada. Mức đầu tư từ 150.000 CAD.
Chương trình Khởi nghiệp (Start-Up Visa): Hướng đến các doanh nhân có ý tưởng kinh doanh sáng tạo, có khả năng đóng góp tích cực vào nền kinh tế Canada và mở rộng doanh nghiệp ra quy mô toàn cầu.
-
Chương trình đầu tư định cư Úc:
Chương trình đầu tư định cư Úc dành cho các chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư có tổng tài sản từ 1.250.000 AUD. Có ba chương trình chính:
Visa 188A (Diện doanh nhân): Thành lập và vận hành công ty tại Úc, mức đầu tư từ 300.000 AUD.
Visa 188B (Diện đầu tư): Đầu tư 2.500.000 AUD vào các quỹ đầu tư Úc.
Visa 188C (Diện đầu tư trọng yếu): Đầu tư 5.000.000 AUD vào các quỹ đầu tư Úc.
Sau khi thực hiện kinh doanh và đầu tư tại Úc trong ít nhất 3 năm và đáp ứng các yêu cầu của chương trình, gia đình sẽ có thể nộp đơn xin cấp thẻ cư trú thường trú Úc chính thức (visa 888A/888B/888C). Sau khi thời gian cư trú đủ, gia đình có thể xin nhập quốc tịch Úc.
Cánh cửa tiếp cận các chương trình đầu tư định tư ngày càng hẹp lại
Theo thời gian, các quốc gia điều chỉnh yêu cầu và điều kiện đối với chương trình đầu tư định cư dựa trên sức hút, tác động kinh tế và nhu cầu phát triển. Gần đây, xu hướng chung cho thấy hầu hết các chương trình này đang hạn chế và tăng mức đầu tư, cũng như siết chặt quy định.
Ở châu Âu, Síp và Montenegro đã đóng cửa chương trình quốc tịch sau thời gian triển khai ngắn. Ireland cũng đột ngột chấm dứt chương trình đầu tư lấy quyền cư trú đầu năm nay. Bồ Đào Nha đã loại bỏ hình thức đầu tư bất động sản trong chương trình Golden Visa sau thời gian bàn luận, trong khi Hy Lạp giới hạn đầu tư vào bất động sản ở một số khu đô thị trọng điểm và tăng mức đầu tư ở những khu vực này lên 500.000 EUR.
Chương trình EB-5 là phổ biến nhất để đạt được thẻ xanh Mỹ, vì mọi đối tượng đều có thể tham gia. Từ đầu năm 2022, mức đầu tư tối thiểu đã tăng từ 500.000 USD lên 800.000 USD, và luật cũng quy định sẽ tiếp tục tăng sau ngày 1/1/2027 và mỗi 5 năm sau đó. Ngoài ra, các quy định về chứng minh nguồn tiền và phỏng vấn xin visa cũng ngày càng khắt khe hơn.
Úc đã thu hút nhiều đầu tư định cư hàng đầu thế giới thông qua nhiều chương trình visa như 188 và 888. Tuy nhiên, từ năm trước, số lượng visa 188 dành cho hồ sơ mới đã giảm đáng kể. Vào năm tài chính 2023-2024, không có hạn ngạch visa mới cho hồ sơ. Lý do cho điều này là số lượng hồ sơ tồn đọng trong đại dịch Covid-19 quá lớn, và cơ quan di trú Úc cần ưu tiên xử lý hồ sơ của những người đã đợi lâu. Ngoài ra, Chính phủ Úc đang xem xét lại nhu cầu về thu hút vốn và nhân lực để xác định chương trình đầu tư định cư được ưu tiên hoặc hạn chế.
Trong các chương trình đầu tư định cư Canada dành cho doanh nhân tỉnh bang, chương trình tại Đảo Hoàng tử (PEI) được cho là có yêu cầu đơn giản nhất. Mỗi tháng, PEI rút hồ sơ và điểm xét chọn (EOI), và điểm EOI của PEI đã có những biến động bất ngờ từ thấp đến cao. Tuy nhiên, không thể chắc chắn rằng điểm xét chọn của PEI sẽ luôn ở mức thấp.
Từ tháng 6/2022, Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng mức đầu tư bất động sản để đạt quốc tịch từ 250.000 lên 400.000 USD. Ngay cả các chương trình quốc tịch Caribbean, được coi là dễ tiếp cận nhất, cũng đã siết chặt quy định và yêu cầu. Ví dụ, St. Kitts và Nevis đã áp đặt một số thay đổi quan trọng vào năm 2021, bao gồm việc tăng mức đầu tư và áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn đối với nguồn gốc tiền tệ.
Tóm lại, chương trình đầu tư định cư đã trải qua nhiều thay đổi và điều chỉnh trong thời gian gần đây. Hầu hết các quốc gia đang siết chặt quy định và tăng mức đầu tư yêu cầu. Điều này nhằm đảm bảo rằng chương trình đầu tư định cư mang lại lợi ích kinh tế và xã hội cho quốc gia đó, đồng thời giảm thiểu các rủi ro liên quan đến an ninh và rửa tiền.
Tìm hiểu thêm: Đầu tư định cư châu Âu nước nào phù hợp với nhà đầu tư Việt hiện nay?
Quốc tịch châu Âu theo IMM Group
