Sang phiên 13/7 đồng euro có lúc trượt xuống mức 1 euro chỉ còn đổi được 0,9998 USD do lạm phát tại Mỹ tiếp tục lập đỉnh trong tháng Sáu khi tăng 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Và việc này tác động đến nền kinh tế thế giới ra sao?
Với việc các nước châu Âu chịu ảnh hưởng nặng nề từ cuộc xung đột Nga-Ukraine (U-crai-na) và việc Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) chậm tăng lãi suất, đồng euro đã trượt giá mạnh và tỷ giá giữa đồng euro và đồng USD đã lần đầu tiên giảm xuống dưới 1 kể từ năm 2002, thời điểm đồng tiền này chính thức được phát hành sau ba năm tồn tại dưới dạng thử nghiệm.
Trong tuần này đồng euro biến động mạnh từ chỗ gần ngang giá với đồng USD vào phiên 12/7 khi dao động quanh mức 1 euro đổi 1,004 USD, rồi chạm mức 1 euro đổi 1 USD. Sang phiên 13/7 đồng euro có lúc trượt xuống mức 1 euro chỉ còn đổi được 0,9998 USD do lạm phát tại Mỹ tiếp tục lập đỉnh trong tháng Sáu khi tăng 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này càng làm dấy lên những dự đoán rằng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ tiếp tục tăng lãi suất, khiến đồng USD trở nên hấp dẫn hơn với các nhà đầu tư.
Vậy, sự suy yếu của đồng euro sẽ có tác động ra sao tới nền kinh tế?
Lạm phát và sức mua
Theo số liệu của Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), gần nửa lượng hàng hóa nhập khẩu vào Khu vực sử dụng đồng tiền chung euro (Eurozone) được thanh toán bằng đồng USD, trong khi tỷ trọng hàng hóa được thanh toán bằng đồng euro là chưa đến 40%. Ví dụ, dầu và khí đốt thường được thanh toán bằng đồng USD, và giá hai mặt hàng này đã tăng vọt trong những tháng gần đây do chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine.
Điều này đồng nghĩa với việc châu Âu sẽ cần nhiều euro hơn để thanh toán cho cùng một lượng hàng hóa tương đương được niêm yết bằng đồng USD. Giáo sư Isabelle Mejean của Đại học Sciences Po nhận định hàng nhập khẩu sẽ trở nên đắt đỏ hơn, từ đó khiến lạm phát thêm trầm trọng và làm giảm sức mua của các hộ gia đình.
Bên cạnh đó, ông William De Vijlder, chuyên gia kinh tế của ngân hàng BNP Paribas, cho biết một tác động cụ thể nữa là đồng euro mất giá so với đồng USD sẽ “làm giảm hoạt động du lịch từ châu Âu sang Mỹ”, vì du khách châu Âu sẽ cần phải chi nhiều euro hơn để mua một lượng hàng hóa tương đương bằng đồng USD. Việc này sẽ kéo tổng chi phí của chuyến đi lên cao đáng kể, không chỉ với các chuyến du lịch đến Mỹ, mà còn cả các nước khác có đồng tiền được neo vào đồng USD, Qatar (Ca-ta) hay Jordan (Gioóc-đa-ni).
Trái lại, du khách từ Mỹ, Qatar hay Jordan sang châu Âu sẽ hưởng lợi từ tỷ giá này, vì họ sẽ mua được nhiều hơn bằng đồng USD tại Eurozone.
Khối doanh nghiệp
Tác động của việc đồng euro suy yếu đối với từng doanh nghiệp là khác nhau, tùy thuộc mức độ phụ thuộc của doanh nghiệp đó vào hoạt động ngoại thương và năng lượng.
Ông Philippe Mutricy, Giám đốc nghiên cứu của ngân hàng Bpifrance, cho biết: “Các công ty xuất khẩu ra ngoài Eurozone sẽ hưởng lợi từ sự giảm giá của đồng tiền này, vì giá các sản phẩm của họ sẽ cạnh tranh hơn khi được đổi sang đồng USD… Nhưng ngược lại, các doanh nghiệp nhập khẩu sẽ gặp bất lợi”.
Trong trường hợp của các thợ thủ công địa phương, những người phụ thuộc vào nguyên liệu thô và năng lượng, nhưng ít xuất khẩu, đồng euro yếu đi sẽ khiến chi phí sản xuất tăng vọt.
Bên hưởng lợi lớn nhất từ tự suy yếu của đồng euro là các lĩnh vực sản xuất theo định hướng xuất khẩu, như hàng không vũ trụ, ô tô, hàng xa xỉ và hóa chất.
Bên cạnh đó, ông Mutricy giải thích các công ty lớn “có sự chuẩn bị tốt hơn cho các cú sốc”, do họ có thể phòng trừ rủi ro từ sự biến động của tỷ giá bằng cách mua trước ngoại tệ với tỷ giá có lợi để “tự vệ” trong trường hợp tỷ giá biến động lớn.
Tăng trưởng kinh tế và nợ
Trên lý thuyết, đồng euro giảm sẽ khiến hàng hóa ở bên ngoài Eurozone có khả năng cạnh tranh hơn, từ đó thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ của châu Âu ra nước ngoài. Tuy nhiên, tác động tích cực này có thể bị lấn át bởi giá hàng hóa tăng vọt do xung đột Nga-Ukraine, đặc biệt là tại các nền kinh tế có định hướng xuất khẩu như Đức.
Tác động của đồng euro suy yếu lên việc trả nợ thì mơ hồ hơn. Bà Mejean cho rằng nền kinh tế của một nước càng tăng trưởng cao, thì quốc gia đó trả nợ càng nhanh, nhưng phải với điều kiện các thị trường tài chính xem nợ của châu Âu là đủ an toàn và lãi suất vẫn ở mức thấp.
Còn với các nước phát hành trái phiếu bằng USD, giá euro giảm so với USD sẽ chỉ khiến chi phí trả nợ tăng lên.
Các ngân hàng trung ương
Đồng euro suy yếu sẽ kéo lạm phát lên cao, từ đó khiến ECB buộc phải nâng lãi suất nhanh hơn. ECB đang chuẩn bị nâng lãi suất lần đầu tiên trong 11 năm qua trong tháng Bảy.
Ông De Vijlder cho biết: “Thách thức của việc lấy lại quyền kiểm soát đối với lạm phát sẽ tăng lên khi tỷ giá đẩy giá hàng nhập khẩu lên cao”.
Cuối tháng Năm, Ngân hàng trung ương Pháp từng nhận định rằng sự suy yếu của đồng euro có thể sẽ làm phức tạp thêm các nỗ lực kiềm chế lạm phát của ECB. Giá tiêu dùng tại 19 nước thành viên Eurozone trong tháng 6/2022 đã tăng 8,6%, đạt mức cao kỷ lục kể từ khi khối này bắt đầu công bố các chỉ số vào năm 1997.
Tìm hiểu thêm: Đồng Euro giảm thấp kỷ lục | Thời điểm vàng để đầu tư bất động sản châu Âu
Theo Thông tấn xã Việt Nam
