Ngân hàng trung ương Séc (CNB) gần đây đã bắt đầu điều tra xem có nên đầu tư vào Bitcoin hoặc các tài sản kỹ thuật số khác hay không. Ngân hàng này đang cân nhắc việc tạo một danh mục thử nghiệm với Bitcoin nhằm “tìm hiểu và thử nghiệm loại tài sản thay thế có rủi ro cao” như một phần trong chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư. Đây cũng là ngân hàng trung ương đầu tiên ở châu Âu đánh giá Bitcoin như một tài sản dự trữ tiềm năng. Liệu đây có phải là xu hướng tương lai?
Có nên xem xét giữ Bitcoin làm tài sản dự trữ?
Ngân hàng Trung ương Séc (CNB) là tổ chức đầu tiên ở châu Âu nghiên cứu khả năng bổ sung Bitcoin vào danh mục dự trữ. Liệu các quốc gia khác có theo bước?
CNB gần đây đã bắt đầu điều tra xem có nên đầu tư vào Bitcoin hoặc các tài sản kỹ thuật số khác hay không. Ngân hàng này đang cân nhắc việc tạo một danh mục thử nghiệm với Bitcoin nhằm “tìm hiểu và thử nghiệm loại tài sản thay thế có rủi ro cao” như một phần trong chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Ales Michl, Thống đốc CNB, cho biết: “Bitcoin có biến động rất lớn và có thể một ngày nào đó sẽ có giá trị cực đoan – hoặc bằng không hoặc một con số rất lớn.” Tuy nhiên, ông cũng nhận định trên X rằng Bitcoin đáng để cân nhắc vì không liên kết với giá trái phiếu và vẫn là “một tài sản thú vị cho danh mục đầu tư lớn”.
Bitcoin có phải là tài sản phù hợp với ngân hàng trung ương?
Chức năng của ngân hàng trung ương và tài sản dự trữ
Vai trò của ngân hàng trung ương là quản lý tiền tệ quốc gia và kiểm soát nguồn cung tiền lưu thông. Theo Matthias Bauer-Langgartner, Giám đốc chính sách khu vực châu Âu của Chainalysis, các ngân hàng trung ương cũng nắm giữ tài sản dự trữ như “công cụ hiệu quả” giúp họ thiết lập chính sách tiền tệ.
Teunis Brosens, Trưởng bộ phận phân tích quy định tại ING, cho biết các ngân hàng trung ương thường rất “bảo thủ” với danh mục đầu tư, chủ yếu nắm giữ trái phiếu chính phủ, vàng, tiền mặt và một số loại tiền tệ nước ngoài.
Mục tiêu quan trọng nhất là ổn định và thanh khoản, giúp ngân hàng có thể bán tài sản nhanh chóng khi cần thiết. Bitcoin, với đặc điểm biến động giá lớn, lại nằm “ở phía đối lập của phổ tài sản đó”, theo Brosens.
Bitcoin có thể trở thành tài sản dự trữ không?
Trong 5 năm qua, giá Bitcoin đã tăng hơn 900%. Theo dữ liệu tài chính từ Google:
- Tháng 3/2020: Giá Bitcoin chạm đáy 4.646 EUR.
- Hiện tại: Bitcoin đạt 91.828 EUR (tại thời điểm viết bài).
Tuy nhiên, đà tăng không tuyến tính. Bitcoin từng sụt giảm mạnh hai lần vào năm 2021 và nhiều lần trong năm 2022 trước khi phục hồi mạnh vào năm 2024.
Matthias Bauer-Langgartner nhận xét: “Theo lý thuyết, mục tiêu của ngân hàng trung ương không phải là tìm kiếm lợi nhuận, nhưng rõ ràng nếu có lợi nhuận thì cũng không phải là điều xấu.”
Một trong những lo ngại khi ngân hàng trung ương đầu tư vào Bitcoin là vấn đề uy tín và ổn định tiền tệ. Brosens cảnh báo rằng nếu CNB nắm giữ Bitcoin, công dân có thể bị gián tiếp ép buộc sở hữu Bitcoin, điều này không phù hợp với chính sách tài chính truyền thống.
Thách thức pháp lý và rủi ro tiềm ẩn
Ngân hàng trung ương có thể tự do đầu tư vào Bitcoin không?
CNB sẽ gặp một số rào cản pháp lý nếu quyết định đầu tư vào Bitcoin.
“Ngân hàng trung ương không thể đơn giản đầu tư vào bất cứ tài sản nào theo ý muốn,” Bauer-Langgartner nói. Việc này đòi hỏi thay đổi về pháp lý và quy định trước khi triển khai.
Bên cạnh đó, ngân hàng trung ương phải tìm cách mua Bitcoin mà không gây biến động thị trường hoặc đẩy giá lên quá cao. Theo Brosens, một phương án khả thi là hợp tác với đối tác tài chính để mua Bitcoin “từng chút một” nhằm tránh tác động tiêu cực lên giá.
Ngân hàng trung ương nên đầu tư bao nhiêu vào Bitcoin?
Các chuyên gia đề xuất mức đầu tư từ 1% đến 5% tổng tài sản dự trữ. Nếu CNB dành 5% danh mục cho Bitcoin, Brosens cho rằng sẽ không có tác động tiêu cực lớn ngay cả khi Bitcoin giảm giá về 0: “Khi mức độ tiếp xúc vẫn còn nhỏ, tôi không kỳ vọng có tác động lớn trong ngắn hạn. Nhưng nếu Bitcoin giảm mạnh hoặc về 0 trong trung hạn, điều đó có thể gây tổn thất cho CNB.”
Áp lực từ Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB)
Ngay sau khi CNB công bố quyết định điều tra tài sản dự trữ kỹ thuật số, Chủ tịch ECB Christine Lagarde đã bác bỏ khả năng ECB sẽ làm theo.
“Dự trữ phải có tính thanh khoản, đảm bảo và an toàn,” Lagarde nhấn mạnh. Bitcoin quá biến động và có nguy cơ liên quan đến rửa tiền, khiến nó không đáp ứng tiêu chí của ECB.
Brosens cho rằng hầu hết các ngân hàng trung ương châu Âu vẫn ưu tiên sự ổn định hơn là lợi nhuận. Nếu CNB quyết định đầu tư vào Bitcoin, họ có thể phải đối mặt với áp lực từ ECB và hệ thống tài chính châu Âu.
Dù vậy, Luật Thị trường Tài sản Tiền mã hóa (MiCA) của EU, có hiệu lực từ 2023, đã cung cấp khung pháp lý rõ ràng hơn cho tiền mã hóa, giúp giảm rủi ro gian lận và thao túng thị trường.
Theo euronews.com
Tìm hiểu thêm: EU Thống Nhất Triển Khai Hệ Thống Xuất Nhập Cảnh (EES) Theo Giai Đoạn Sau Nhiều Lần Trì Hoãn
