Ủy ban của Liên minh châu Âu (EU) đã xác định 42 ngành nghề đang thiếu hụt lao động, đặc biệt là trong các lĩnh vực xây dựng, vận tải và y tế.
Nhu cầu cấp thiết về lao động có tay nghề của EU
Để duy trì khả năng cạnh tranh, Liên minh Châu Âu cần có một lực lượng lao động có trình độ. Do đó, tình trạng thiếu hụt lao động có tay nghề đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, khiến Ủy ban Châu Âu và Nghị viện Châu Âu phải đẩy mạnh các nỗ lực nhằm khắc phục tình trạng này.
“Bốn trong số năm doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm lao động có kỹ năng phù hợp. Có hơn 40 ngành nghề đang thiếu hụt lao động trên toàn EU, đặc biệt là trong các lĩnh vực quan trọng như xây dựng, nghề thủ công, vận tải và một số ngành y tế”, bà Roxana Mînzatu, Phó Chủ tịch Ủy ban Châu Âu phụ trách quyền xã hội, kỹ năng và việc làm chất lượng, phát biểu trước Nghị viện Châu Âu tại Strasbourg.
Nguyên nhân của tình trạng thiếu hụt lao động
Tình trạng này chủ yếu xuất phát từ sự mất cân đối giữa cung và cầu, cũng như sự chênh lệch giữa trình độ của người lao động và nhu cầu của doanh nghiệp. Ông Ilias Livanos, chuyên gia về kỹ năng và thị trường lao động tại Trung tâm Phát triển Đào tạo Nghề nghiệp Châu Âu (Cedefop), giải thích:
“Áp lực có thể đến từ phía cầu lao động. Đặc biệt, đối với các ngành công nghệ thông tin và truyền thông (ICT), tốc độ phát triển quá nhanh khiến chúng ta khó dự đoán nhu cầu lao động trong 5 hay 10 năm tới. Vậy làm thế nào để chuẩn bị kiến thức chuyên môn phù hợp? Rõ ràng, hệ thống giáo dục hiện nay chưa sẵn sàng cho điều này.”
Thách thức
Tình trạng thiếu hụt lao động có tay nghề dự báo sẽ trầm trọng hơn do các yếu tố nhân khẩu học, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
“Trước tiên là yếu tố nhân khẩu học. EU sẽ mất đi 1 triệu lao động mỗi năm cho đến năm 2050”, ông Peter Bosch, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Viện Egmont, cho biết.
“Thứ hai, nhu cầu về kỹ năng sẽ thay đổi nhanh chóng do robot hóa, trí tuệ nhân tạo và sự biến đổi trong các ngành công nghiệp”, ông nói thêm.
“Lý do thứ ba là sự phục hồi kinh tế của Châu Âu, với việc nhiều quốc gia thành viên và EU chi những khoản ngân sách khổng lồ.”
Kế hoạch tái thiết kinh tế của EU với ngân sách 800 tỷ euro cùng với kế hoạch đầu tư mạnh mẽ vào quốc phòng và hạ tầng do ứng viên Thủ tướng Đức Friedrich Merz đề xuất sẽ đòi hỏi tuyển dụng lao động trên diện rộng, theo ông Bosch.
Vai trò của hệ thống giáo dục và doanh nghiệp
Hệ thống giáo dục và các doanh nghiệp sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết tình trạng thiếu hụt này. “Không có một cá nhân hay tổ chức nào hoàn toàn sở hữu hệ thống đào tạo kỹ năng”, Livanos nhận định.
Trong khi hệ thống giáo dục chính quy đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng, thì đào tạo thường xuyên cũng là trách nhiệm của cả cá nhân lẫn doanh nghiệp.
Hình thành “Liên minh Kỹ năng” của EU
Ngày 5/3, Ủy ban Châu Âu đã ra mắt sáng kiến “Liên minh Kỹ năng” nhằm thúc đẩy đào tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh của Châu Âu.
Cách tiếp cận này dựa trên bốn trụ cột: đầu tư vào giáo dục và đào tạo, thúc đẩy đào tạo lại chuyên môn, khuyến khích sự di chuyển của sinh viên và người lao động, cũng như tăng sức hấp dẫn của EU đối với lao động nước ngoài.
Cụ thể, Ủy ban Châu Âu muốn triển khai “bảo đảm kỹ năng” nhằm giúp các doanh nghiệp tuyển dụng hoặc đào tạo nhân sự có nguy cơ mất việc làm, theo bà Roxana Mînzatu.
Một dự án trọng điểm khác mang tên “Choose Europe” được thiết kế để thu hút lao động có tay nghề cao từ các nước thứ ba vào EU.
Ngoài ra, EU cũng sẽ hỗ trợ cấp thị thực cho sinh viên nước ngoài, củng cố “Hiệp ước Kỹ năng” nhằm hỗ trợ nâng cao trình độ và đào tạo lại người lao động, đồng thời làm cho chương trình trao đổi Erasmus+ trở nên dễ tiếp cận hơn.
Tuy nhiên, EU không phải là nơi duy nhất đang chạy đua thu hút nhân tài, ông Peter Bosch cảnh báo.
“Liên minh Châu Âu cần lao động, nhưng Trung Quốc, Ấn Độ và các quốc gia Ả Rập cũng vậy. Các nước Ả Rập hiện đang đưa ra mức lương cực kỳ hấp dẫn để thu hút lao động từ nước ngoài”, ông Bosch nhấn mạnh. “Châu Âu đang thức tỉnh, nhưng cần phải hành động thật nhanh chóng.”
Theo euronews.com
Tìm hiểu thêm: EU Thống Nhất Triển Khai Hệ Thống Xuất Nhập Cảnh (EES) Theo Giai Đoạn Sau Nhiều Lần Trì Hoãn
