Xe điện: xu hướng tất yếu ở châu Âu

Doanh số xe điện đang tăng mạnh chủ yếu do sự hào hứng của những người ưa thích công nghệ mới và các khoản hỗ trợ của chính phủ.

Nhưng để đạt được “cuộc cách mạng xe điện”, các nhà sản xuất phải khơi dậy được nhu cầu thực sự dựa trên giá cả và tiện ích, mà điều này thì không dễ đạt được một sớm một chiều.

Doanh số tăng mạnh

Theo dữ liệu của Hãng Jato Dynamics, số xe điện bán ra tại châu Âu trong tháng 11-2021 chiếm đến 26%, tương đương cứ 4 xe bán ra lại có 1 xe điện.

Như vậy, xe điện trở thành loại xe bán chạy thứ hai tại châu lục này, trong khi xe chạy diesel giảm còn 18%.

Tổ chức nghiên cứu Schmidt Automotive ước tính số xe điện bán ra năm 2020 ở khu vực Tây Âu, gồm các thị trường lớn như Đức, Anh, Pháp, Ý, Tây Ban Nha là 750.000 chiếc, gấp đôi năm trước đó, đạt 1,14 triệu xe vào năm 2021, chiếm khoảng 10% thị phần.

Viễn cảnh cũng rất hứa hẹn cho các nhà sản xuất xe điện khi một nghiên cứu công bố tháng 1-2021 của Tổ chức tư vấn Element Energy thực hiện trên 14.000 người tại 7 quốc gia châu Âu (chiếm 80% số lượng đăng ký xe hơi mới ở châu Âu), cho thấy có đến 70% trong số họ đang sở hữu hoặc có ý định mua xe điện.

Đức thông báo hiện có khoảng 1 triệu xe điện hoạt động, trong khi tại Anh số trạm sạc cho xe EV đã vượt số trạm xăng từ năm 2019.

Nghiên cứu cũng dự đoán nhu cầu xe điện sẽ tăng mạnh trong thập niên tới khi giá pin giảm, theo đó dự kiến vượt các loại xe khác vào năm 2025 và có thể đạt từ 54 – 91% vào năm 2035 tùy theo thị trường.

“Kết quả nghiên cứu này cho thấy người tiêu dùng rất hào hứng với xe điện và nếu giá cả phù hợp, một phần lớn người mua xe mới sẽ chọn xe điện vào giữa thập niên 2020”, báo cáo nhận định.

“Dự kiến xu hướng (chuyển từ xe động cơ đốt trong (ICE) sang xe điện) sẽ tiếp tục khi các chính phủ vẫn chủ trương loại bỏ xe ICE và công nghệ xe điện được cải thiện, phổ biến hơn”, báo cáo viết. Châu Âu đặt mục tiêu trung hòa carbon vào giữa thế kỷ này, trong đó đến năm 2035 sẽ không còn bán xe có ống xả khí thải nữa.

Còn nhiều trở ngại

Nhiều nghiên cứu toàn cầu cho thấy việc sở hữu xe điện về lâu dài sẽ ít tốn kém hơn so với xe chạy bằng khí đốt và động cơ diesel do chi phí bảo dưỡng và nhiên liệu thấp hơn.

Tuy nhiên, số tiền mua xe ban đầu, yếu tố chi phối người tiêu dùng lớn nhất, vẫn là trở ngại đáng kể, nhất là những người chưa hiểu hết công nghệ và lợi ích của dòng xe này.

Giá xe điện trong năm 2021 cao hơn khoảng 30% so với các dòng xe ICE. Nghiên cứu của Element Energy cho rằng giá pin và các phụ kiện quan trọng khác của xe điện đang giảm. Xu hướng này có thể sẽ giúp xe điện có giá tương đương xe ICE từ sau năm 2025.

Với thị phần khá khiêm tốn như hiện nay, xe điện vẫn còn một chặng đường khó khăn để chinh phục người dùng. Dù doanh số đang tăng, công nghệ pin được cải thiện, xe điện vẫn còn bị cản trở bởi những yếu tố như hạn chế về phạm vi hoạt động, hạ tầng phục vụ xe điện.

Nói cách khác, để xe điện phổ biến cần có chính sách giúp người dùng tiếp cận và sử dụng xe điện thuận lợi hơn, trong đó quan trọng là hệ thống trạm sạc. Với nhiều người, xe điện vẫn chưa là lựa chọn cho những chuyến đi xa. “Ngoài ra, khả năng sinh lời của xe điện vẫn chưa bằng xe ICE”, Hãng phân tích Fitch Rating nhận định.

Đó là chưa kể những yếu tố có thể kéo chậm doanh số xe điện trong thời gian tới như thiếu hụt bóng bán dẫn, nỗ lực của các hãng xe nhằm thúc đẩy doanh số xe ICE để kiếm lợi nhuận trước khi dòng xe này bị loại bỏ…